سیرکولاسیون در معماری به چه معناست؟

سیرکولاسیون در معماری به گردش در فضا و دسترسی به فضاهای داخلی ساختمان اطلاق می شود که به آن سیرکولاسیون حرکتی هم گفته می شود. اما سیرکولاسیون تنها به معنای حرکت و گردش در سطح یک طبقه ساختمان نیست و حرکت بین طبقات ساختمان شامل سیرکولاسیون نیز هست. سیرکولاسیون در معماری موقعیت هر فضا را مشخص می کند. اگر فضاهای مختلف با دسترسی نامناسب در کنار یکدیگر چیده شوند، همه عملکردها آسیب خواهند دید. همانطور که قبلاً گفتیم کلمه سیرکولاسیون به معنای چرخش و دسترسی در فضا است. با این حال، جنبه های زیادی برای این دسترسی وجود دارد. سیرکولاسیون می تواند به صورت اتاق به اتاق و یا فضا به فضا و یا به صورت طبقه به طبقه تعریف شود. به عنوان مثال هنگام ترسیم پلان منزل مسکونی باید تمامی راه های ارتباطی اتاق ها با فضای خانه مشخص شود. با شرکت معماری داخلی سفید همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد سیرکولاسیون به شما بدهیم.

تعریف سیرکولاسیون

به بیان ساده سیرکولاسیون به این معناست که چگونه افراد در فضاها حرکت می کنند. علاوه بر حرکت در فضا، نحوه تعامل با آن نیز بسیار مهم است. این حرکت و فعل و انفعال شامل هر نوع حرکت و تعاملی است. این حرکت و چرخش در فضا می تواند افقی یا عمودی، از اتاقی به اتاق دیگر، از منطقه ای به منطقه دیگر، از طبقه ای به طبقه دیگر، از بیرون به داخل، از داخل به بیرون و غیره باشد. باید به خاطر داشت که مخاطبان (کاربران) هر نوع طراحی در معماری انسان ها هستند و در حین طراحی باید به این امر توجه شود و طرح فقط برای انسان ایجاد شود.

سیرکولاسیون باید تمام خصوصیات انسان را در نظر بگیرد و کاربر باید بتواند در کمترین زمان ممکن و به بهترین شکل ممکن در محل رفت و آمد کند و در اطراف محل حرکت کند. اصطلاح سیرکولاسیون به معنای گردش در فضا و دسترسی به قسمت های مختلف ساختمان است. همان طور که در مقدمه هم گفتیم که سیرکولاسیون در معماری به نحوه حرکت و تعامل افراد با ساختمان اطلاق می شود.

اهمیت سیرکولاسیون

اهمیت فضای داخلی و چیدمان آن را می توان با اهمیت معماری مقایسه کرد. کاربران هر ساختمان باید بتوانند به راحتی به فضای مورد استفاده خود برسند و در آن به راحتی جابه‌جا شوند. لذا در سیرکولاسیون داخلی باید سهولت، ایمنی، قابل درک و منطقی بودن فضاها و ارتباط آن‌ها با هم، رعایت شود. توجه کافی به سیرکولاسیون در محیط کار و منزل باعث افزایش بهره وری و آرامش افراد می شود.
 

نکاتی که در سیرکولاسیون داخلی باید رعایت شود

اولین نکته ای که در سیرکولاسیون داخلی خانه باید به آن توجه کرد، شناخت عادات، فرهنگ و سلیقه افراد است. در ابتدای ورود به خانه باید با فضایی روشن و باز با چشم اندازی مناسب مواجه شد و بین فضاهای مثبت و منفی تعادل ایجاد کرد. در زیر به چند نکته درباره سیرکولاسیون در طراحی داخلی خانه خواهیم پرداخت.

1. فاصله ورودی و قسمت های مهم خانه مانند آشپزخانه باید کم باشد.
2. در ورودی واحد باید یک فضای پارتیشن بندی شده طراحی شود تا مستقیما وارد فضای اصلی خانه نشویم.
3. از ایجاد راهروهای باریک و طولانی خودداری کنید.
4. توالت باید در مکانی قرار گیرد که در دسترس همه باشد.
5. قسمت نشیمن خصوصی باید در کنار ورودی و آشپزخانه باشد.
6. اتاق غذاخوری باید در کنار آشپزخانه و اتاق پذیرایی تعبیه شود.
7. حمام باید نزدیک اتاق خواب ها باشد.
8. اتاق خواب ها باید در انتهای خانه باشند.
9. و…

انواع سیرکولاسیون در معماری کدامند؟

سیرکولاسیون در معماری بر اساس فرم کالبدی و مکان هایی که به یکدیگر متصل می شوند به دو دسته زیر تقسیم می شود که در ادامه هر یک را به تفصیل بررسی می کنیم.

• سیرکولاسیون افقی
• سیرکولاسیون عمودی

سیرکولاسیون افقی در معماری

سیرکولاسیون افقی در معماری، به حرکت کردن در فضاهای مختلف در یک سطح یا یک طبقه از ساختمان اطلاق می شود. به همین دلیل است که به آن سیرکولاسیون حرکتی می گویند. به زبان ساده، سیرکولاسیون افقی در معماری به معنای حرکت از یک فضا به فضای دیگر می باشد. برای مثال پس از ورود به واحد آپارتمان چگونه به سایر فضاهای داخلی ساختمان مانند آشپزخانه، اتاق خواب، نشیمن و پذیرایی، غذاخوری، حمام، بالکن و … می رسیم و و نحوه ارتباط این فضاها با یکدیگر چگونه است. محل ورودی ساختمان، راهروها، موقعیت ستون‌ها و حتی چیدمان مبلمان از جمله عواملی هستند که در سیرکولاسیون افقی ساختمان بسیار حائز اهمیت هستند و باید در هنگام برنامه ریزی مورد توجه قرار گیرند.
 

سیرکولاسیون عمودی در معماری

مفهوم سیرکولاسیون عمودی در معماری عبارت است از حرکت بین طبقات مختلف یک ساختمان که شامل خدمات اصلی ساختمان، آسانسور، رمپ، پله برقی، پله های فرار و … می باشد. در واقع تمامی ورودی ها در ارتفاع ساختمان و از یک سطح به سطح بالاتر یا پایین تر شامل سیرکولاسیون عمودی می باشند. در ساختمان های مسکونی، مهمترین عناصر سیرکولاسیون عمودی، پله و آسانسور محسوب می شوند.

کلام آخر

سیرکولاسیون علاوه بر تعریف کلی روابط بین فضاهای داخلی پروژه و دسترسی به فضاهای مختلف، نقش تعیین کننده ای نیز در هر فضا ایفا می کند. به شما پیشنهاد می کنیم همین الان بلند شوید و چرخی در منزل خودتان بزنید. سعی کنید در تمام قسمت های خانه رفت‌ و آمد کنید. از میان مبلمان و سایر تجهیزاتی که در خانه وجود دارد عبور کنید. آیا شما راحت در خانه حرکت می کنید یا موانعی بر سر راه شما وجود دارد؟ آیا می توان وسایل و اثاثیه را به گونه ای تغییر داد که حرکت در فضا را آسان تر کند؟ ما معتقدیم با کمی دقت می توانید تغییراتی در چیدمان خانه خود ایجاد کنید تا سیرکولاسیون و حرکت پلان خانه راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر باشد.